από την *Alysse ElHage, @AlysseElHage
Μεγαλώνοντας με τη διαζευγμένη μητέρα μου, η Ημέρα του Πατέρα ήταν πάντα δύσκολη για μένα. Σίγουρα δεν ήταν τόσο άσχημα όσο για μερικά παιδιά: ο πατέρας μου ήταν ακόμα στη ζωή μου και ποτέ δεν αμφισβήτησα την αγάπη του. Αλλά δεν θυμάμαι ποτέ να πέρασα ούτε μία Ημέρα του Πατέρα μαζί του. Συνήθως περνούσα τη μέρα με τη μαμά μου, ενώ αυτός ήταν μακριά με τη νέα του οικογένεια. Μερικές φορές, υπήρχε ένας άλλος άντρας, ένας άνθρωπος που – τουλάχιστον κατά τη μαμά μου – υποτίθεται ότι ήταν αρκετά καλό υποκατάστατο του πατέρα που μου έλειπε. Αλλά δεν ήταν το ίδιο, και κανένας από αυτούς τους άντρες δεν ήταν ποτέ αντάξιος με τον άντρα που αγαπούσα περισσότερο.
Τις ημέρες πριν από την Ημέρα του Πατέρα, προσπαθούσα σκληρά να πνίξω τη θλίψη που ένιωθα. Παρόλο που μου έλειπε ο πατέρας μου, δεν ήθελα να πληγώσω τα συναισθήματα της μαμάς ή του πατριού μου ή, χειρότερα, να κάνω τον μπαμπά μου να αισθάνεται ακόμα πιο ένοχος από όσο ήδη αισθάνονταν. Ως αποτέλεσμα, περνούσα πάρα πολύ χρόνο νιώθοντας άβολα και πιεζόμουν να «είμαι χαρούμενη» με τον νέο σύζυγο της μαμάς μου ή απλά να προσποιούμαι ότι ήμουν «εντάξει». Όλα αυτά έκαναν τις διαφημίσεις, τις εκδηλώσεις στην εκκλησία, τις διακοσμήσεις στα καταστήματα και τις σχολικές εκδηλώσεις για τη Ημέρα του Πατέρα πιο δύσκολα ανεκτές. Ήθελα απλώς να τελειώσει η μέρα, έτσι ώστε να συνεχίσω να προσποιούμαι ότι δεν χρειάζομαι τόσο πολύ τον πατέρα μου.
Από τότε που παντρεύτηκα και έκανα παιδιά, μπόρεσα να απολαύσω την Ημέρα του Πατέρα περισσότερο καθώς παρακολουθώ τη δύναμη της υγιούς πατρότητας μέσω της σχέσης των παιδιών μου με τον άντρα μου. Αλλά μερικές φορές, καθώς βλέπω τα παιδιά μου να παίζουν με τον μπαμπά τους και να επωφελούνται από την παρουσία του, αισθάνομαι ένοχη. Γιατί τα παιδιά μου να απολαμβάνουν μια σχέση με τον πατέρα τους, την οποία τόσοι πολλοί άλλοι στην οικογένειά μου στερούνται; Σκέφτομαι τον ετεροθαλή αδερφό μου του οποίου ο πατέρας έφυγε μετά από το διαζύγιο όταν ήταν μικρός και στην πράξη δεν ξανακοίταξε ποτέ πίσω. Υπάρχει και ο ανιψιός μου, ο οποίος γεννήθηκε από μια άγαμη μητέρα και έχει μείνει με την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα έχει σχέση με τον βιολογικό του πατέρα. Θα μπορούσα να δώσω άλλα παραδείγματα – όπως μία έφηβη ξαδέλφη που ο μπαμπάς της ήταν στη φυλακή όλη της τη ζωή. Αν η Ημέρα του Πατέρα ήταν δύσκολη για μένα όταν ο πατέρας μου ήταν ακόμα μέρος της ζωής μου, πόσο πιο δύσκολο είναι για εκείνους που δεν είχαν ποτέ μία σχέση με τον πατέρα τους; Πάρα πολλές φορές, νομίζω ότι προσπαθούμε να αγνοούμε την απώλεια του πατέρα μας γιατί μας κάνει να νιώθουμε άβολα ή ένοχοι, και ίσως επειδή αισθανόμαστε αδύναμοι να κάνουμε κάτι για αυτό.
Φυσικά, είναι σημαντικό να τιμούμε τους πατέρες για τον μοναδικό και αναντικατάστατο ρόλο που διαδραματίζουν στις παιδικές ζωές και πρέπει να το κάνουμε κάτι παραπάνω από μία φορά το χρόνο! Αλλά ταυτόχρονα, μην ξεχνάμε ότι πάνω από το 25% των παιδιών μεγαλώνουν σε σπίτια με απόντες πατέρες. Και αυτό το στατιστικό στοιχείο δεν περιλαμβάνει καν τους «αγνώστου πατρός», όπως εκείνους που έχουν συλληφθεί από δωρεά σπέρματος. Αυτά τα παιδιά ζουν χωρίς το προνόμιο μιας σχέσης με τους βιολογικούς τους πατέρες. Η σχέση πατέρα-παιδιού είναι πράγματι προνόμιο: γνωρίζουμε ότι τα παιδιά που έχουν αγαπημένους και συμμετέχοντες πατέρες τα πάνε καλύτερα σε μια ποικιλία δεικτών ευημερίας καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής.
Έτσι, στη μέρα που γιορτάζουμε τους πατέρες, αυτές είναι μερικές προτάσεις για να βοηθήσουμε τα παιδιά στη ζωή μας που μεγαλώνουν χωρίς τους μπαμπάδες τους:
- Αναγνωρίστε τη σημασία της απώλειας του πατέρα και δώστε στα παιδιά την ελευθερία να μιλούν για αυτό. Δεν ξέρω πόσες φορές έχω ακούσει από τους ενήλικες της ζωής μου, «Ζούσες πάντα χωρίς τον μπαμπά σου, οπότε τι διαφέρει σήμερα;» Ή “Είσαι πολύ καλύτερα με τη μαμά σου.” Ή, το πιο οδυνηρό από όλα: «Ξέρεις, έχεις μπαμπά», αναφερόμενο στον άντρα της μητέρας μου εκείνη την εποχή. Αυτό έστελνε το μήνυμα ότι η θλίψη που ένιωθα δεν ήταν εύλογη και ότι ο πατέρας μου (στην ουσία) αντικαταστάθηκε. Πόσο καλύτερα να πεις σε ένα παιδί: «Ξέρω ότι σου λείπει ο πατέρας σου σήμερα. Και λυπάμαι που είσαι στενοχωρημένος. ” Και παρόλο που μπορεί να είναι δύσκολο να το ακούσετε, βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά γνωρίζουν ότι μπορούν να μιλήσουν ανοιχτά για την απώλεια των μπαμπάδων τους και να τους διαβεβαιώσετε ότι δεν χρειάζεται να ανησυχούν ότι μπορεί να πληγώσουν τα συναισθήματα των ενηλίκων.
- Ποτέ μην κακολογείτε έναν απόντα πατέρα, ανεξάρτητα από το τι έχει κάνει. Μερικές φορές, υποθέτουμε ότι θα κάνει τα παιδιά να αισθάνονται καλύτερα όταν τους λένε, “Είσαι καλύτερα χωρίς τον μπαμπά σου στη ζωή σου” ή να απαριθμήσεις τα πολλά του λάθη, ίσως επειδή είναι στη φυλακή ή εγκατέλειψε την οικογένεια ή δεν πληρώνει διατροφή ή δεν επικοινωνεί όσο συχνά πρέπει. Αλλά ακόμη και αν αυτά τα πράγματα είναι αληθινά, το να μιλάμε άσχημα για τον πατέρα ενός παιδιού απλά πληγώνει περισσότερο το παιδί. Ανεξάρτητα από το τι μπορεί να έχει ή όχι ο πατέρας, δεν αλλάζει το γεγονός ότι το παιδί έχει υποστεί σημαντική απώλεια που αξίζει να αναγνωριστεί.
- Εάν ο πατέρας δεν αποτελεί κίνδυνο για το παιδί, κάντε το καλύτερό για να διευκολύνετε την επαφή μαζί του, ή τουλάχιστον, μην εμποδίζετε τη σχέση. Γνωρίζουμε ότι οι μητέρες είναι οι «θυροφύλακες» όταν πρόκειται για την ποιότητα της σχέσης πατέρα-παιδιού. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για ανύπαντρες ή διαζευγμένες μητέρες. Αναγνωρίστε πόσο σημαντική είναι ακόμη και η ελάχιστη επαφή με τον πατέρα για ένα παιδί και κάντε τη πράξη όταν είναι εφικτή.
- Δώστε στα παιδιά την ευκαιρία να τιμήσουν τις πατρικές φιγούρες στη ζωή τους. Πολλές φορές, υπάρχουν θείοι, παππούδες, προπονητές, παπάδες, δάσκαλοι ή οικογενειακοί φίλοι που μπαίνουν στη ζωή ενός παιδιού χωρίς πατέρα και λειτουργούν ως απαραίτητοι μέντορες. Βοηθήστε τα παιδιά χωρίς πατέρα να αναγνωρίσουν αυτούς τους άντρες και δώστε τους την ευκαιρία να τους ευχαριστήσουν προσωπικά αν αισθάνονται άνετα.
- Εάν υπάρχει ένα παιδί στη ζωή σας του οποίου ο πατέρας απουσιάζει, επικοινωνήστε μαζί του την Ημέρα του Πατέρα. Στείλτε ένα μήνυμα ή πραγματοποιήστε μια τηλεφωνική κλήση, ή αν είναι δυνατόν, βγάλτε το έξω για κάτι ξεχωριστό. Γίνετε μέντορας. Το πιο σημαντικό, ενημερώστε τα ότι είστε εκεί για αυτά εάν έχουν ανάγκη να μιλήσουν.
Καθώς συνεχίζουμε να μαθαίνουμε περισσότερα σχετικά με τις ξεχωριστές συνεισφορές των πατέρων στην ανάπτυξη των παιδιών, θα πρέπει να χρησιμοποιούμε αυτές τις πληροφορίες για να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα και να φροντίσουμε τα εκατομμύρια παιδιών που μεγαλώνουν σε οικογένειες με απόντα πατέρα.
*Η Alysse ElHage είναι συντάκτης του ιστολογίου του Ινστιτούτου Οικογενειακών Σπουδών.
Μετάφραση: Δημήτρης Κ, «ενεργός μπαμπάς»
Επισημάνσεις
- Πολύ συχνά, προσπαθούμε να αγνοούμε την απώλεια του πατέρα γιατί μας κάνει να νιώθουμε άβολα ή ένοχοι, και ίσως επειδή νιώθουμε αδύναμοι να κάνουμε τίποτα γι ‘αυτό.
- Αναγνωρίστε τη σημασία της απώλειας του πατέρα και δώστε στα παιδιά την ελευθερία να μιλήσουν για τους απόντες πατέρες τους.
