Συχνές ερωτήσεις

Με βάση την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία, σε περίπτωση διαζυγίου, η επιμέλεια του τέκνου, δηλαδή η φροντίδα σε ό,τι αφορά την ανατροφή, την επίβλεψη, την εκπαίδευση, καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του αποδίδεται κατ’ αποκλειστικότητα στον έναν γονέα, συνηθέστερα στην μητέρα, παρά το γεγονός ότι η επιμέλεια εντάσσεται στην ευρύτερη έννοια της γονικής μέριμνας, η οποία ασκείται από κοινού από τους γονείς (ΑΚ 1510).

Σύμφωνα με το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο, η αποκλειστική επιμέλεια συντηρεί την αντιδικία μεταξύ των δύο συζύγων και εργαλειοποιεί τα παιδιά. Στην πραγματικότητα υπάρχει απόσταση από την αόριστη έννοια του «συμφέροντος του τέκνου» και τα παιδιά αποστερούνται τον ένα τους γονέα, με ραγδαίες επιπτώσεις στην ομαλή ψυχοσωματική τους ανάπτυξη.

Οι μελέτες έχουν αποδείξει ότι οι γονείς που μοιράζονται την επιμέλεια αναφέρουν λιγότερη πίεση και άγχος στη ζωή τους  από τους γονείς που έχουν αποκλειστική επιμέλεια, καθώς η ανατροφή, και ότι αυτή συνεπάγεται, μοιράζεται στα δυο με αποτέλεσμα καλύτερη ποιότητα στις σχέσεις μεταξύ γονέων και παιδιών. Η γονική ποιότητα ζωής είναι ένας σημαντικός παράγοντας της ποιότητας των σχέσεων γονέων-παιδιού.  Ιδανικά, θα έπρεπε τα συμφέροντα και των δυο γονέων σε σχέση με τα παιδιά να εξυπηρετούνται. Ο χωρισμός γονέα και παιδιού έχει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στις σχέσεις τους.

Η  κοινή επιμέλεια σημαίνει ότι και οι δύο γονείς συμμετέχουν στην ανατροφή των παιδιών τους, έχοντας ίσα δικαιώματα, καθήκοντα και ευθύνες. Με τον τρόπο αυτό τα παιδιά έχουν την δυνατότητα να αναπτύσσουν αρμονικά τις ψυχοσωματικές τους δεξιότητες.

Η Ελλάδα αρνείται να εναρμονιστεί με τους κανόνες του Ευρωπαϊκού Δικαίου, εμμένοντας στο σύστημα της αποκλειστικής επιμέλειας των τέκνων, σε περίπτωση διαζυγίου. Ήδη από το 2015 το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει ψηφίσει, για την ισότητα των δυο φύλων και τα δικαιώματα των παιδιών, ίσες γονικές ευθύνες απέναντι στα παιδιά και την εναλλασσόμενη κατοικία των παιδιών. Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην χώρα μας, στα περισσότερα κράτη-μέλη, όπως στην Γαλλία, το Βέλγιο, την Δανία, τη Σουηδία και τη Νορβηγία έχουν παρατηρηθεί σημαντικές εξελίξεις προς την κατεύθυνση αυτή!

Τα κράτη – μέλη καλούνται να σέβονται το δικαίωμα των πατεράδων στην κοινή επιμέλεια και να διασφαλίσουν ότι το οικογενειακό δίκαιο προβλέπει σε περίπτωση διάστασης η διαζυγίου την από κοινού άσκηση της επιμέλειας των τέκνων, διότι η κοινή επιμέλεια βοηθά να υπερνικηθούν τα στερεότυπα βάσει φύλου τα σχετικά με ρόλους στο πλαίσιο της οικογένειας και αυτό αντανακλά στις κοινωνιολογικές αλλαγές που παρατηρήθηκαν εδώ και μισό αιώνα στο χώρο οργάνωσης της οικογένειας. Επίσης, τα κράτη – μέλη καλούνται να εξαλείψουν από τις νομοθεσίες τους κάθε διαφορά μεταξύ των γονέων που έχουν αναγνωρίσει το παιδί τους, είτε έχουν τελέσει γάμο είτε όχι, καθώς και να εισάγουν στην νομοθεσία τους την αρχή της εναλλασσόμενης κατοικίας των παιδιών μετά τον χωρισμό. Η Ελλάδα έχει προσυπογράψει το εν λόγω ευρωπαϊκό ψήφισμα, αποδεχομένη όλες τις προτεινόμενες οδηγίες που αναφέρονται σε αυτό, από το 2015. Παρόλα αυτά εξακολουθεί να μην έχει προχωρήσει στην εφαρμογή του στο νομικό πλαίσιο του εθνικού οικογενειακού Δικαίου.

Το ισχύον πλαίσιο του οικογενειακού δικαίου στην Ελλάδα είναι αναχρονιστικό και δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες και την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών. Του λόγου το αληθές αποδεικνύεται από τα πορίσματα έρευνας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, όπου σε δείγμα 1349 ατόμων (εκ των οποίων 71% γυναίκες, 30,5% παντρεμένοι, 14% διαζευγμένοι) το 73% θεωρεί́ ότι ο πατέρας είναι εξίσου ικανός με τη μητέρα στην ανατροφή́/επιμέλεια των παιδιών, ενώ́ το 86% πιστεύει ότι το κράτος πρέπει να θεσπίσει νόμους για τη συνεπιμέλεια. Τα αποτελέσματα αυτά αποδεικνύουν ότι η αποδοχή της συνεπιμέλειας από την ελληνική́ κοινή́ γνώμη βρίσκεται σε επίπεδα αντίστοιχα με χώρες όπου αυτή ισχύει ήδη.

Αυστηροποίηση των ποινών για περιπτώσεις μη τήρησης των δικαστικών αποφάσεων ή των ιδιωτικών συμφωνιών, χωρίς αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, δεν θα έτεινε στην λύση του προβλήματος της γονεϊκής αποξένωσης. Στην πραγματικότητα μία τέτοια ρύθμιση δεν θα συνιστούσε αλλαγή των κανόνων αλλά διατήρηση του ίδιου πλαισίου. Ο αποξενωτής γονέας δεν αποθαρρύνεται από την απειλή ποινών, γιατί επιδιώκει μέσω την χειραγώγησης των παιδιών την αποξένωση του άλλου γονέα, συμπεριφορά την οποία ενισχύει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.

Γιατί οι σαφείς κανόνες εμπνέουν συμπεριφορές και καλλιεργούν την κουλτούρα των λαών. Στην περίπτωση, δε, της προστασίας των παιδιών, αποθαρρύνουν την αντιδικία και καλλιεργούν το πνεύμα συναίνεσης για το καλό των παιδιών.

Οι «Ενεργοί Μπαμπάδες για τα δικαιώματα του παιδιού», πιστεύουν στην ισότητα και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των γονέων και των παιδιών. Δεν αντιμάχονται τους έχοντες την αποκλειστική επιμέλεια, αλλά πιστεύουν ότι η θέσπιση της Συνεπιμέλειας, ο Ίσος Χρόνος μεταξύ των γονέων και η Εναλλασσόμενη κατοικία, είναι ο μοναδικός δρόμος για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και την διαφύλαξη της ομαλής τους ανάπτυξης. Όλοι όσοι συμφωνούν με το παραπάνω διακύβευμα μπορούν να συμμετέχουν στον δίκαιο αγώνα μας για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού.

Facebook
YouTube
LinkedIn
Instagram
Tiktok
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.